nr 04 oktober 2010

Heemkundevereniging

Galopia.

Periodiek 4. Verscheen oktober 2010.

Korte inhoudsbeschrijving:

-          De Katholieken arbeidersbeweging; De geschiedschrijving van de arbeidersbeweging begint rond 1870. In een bloemrijke beschrijving wordt de weergave van het eerste jaarverslag dat door de secretaris Léon Brouwers is gemaakt genoemd. Op 18 augustus 1898 wordt de Gulpense R.K. Volksbond Sint Joseph  officieel door Koningin Wilhelmina goedgekeurd. Een affiche dat staat afgedrukt bij dit onderdeel wordt advocaatprocureur meester Ruijs de Beerenbrouck aangekondigd als spreker op 20 maart 1898. Hij zal spreken over het doel, de werking , het nut van de bond en over de oprichting van een ziekenfonds en een spaarkas. De bestuurssamenstelling komt eveneens aan de orde. Er volgen propaganda bijeenkomsten. Onderafdelingen worden opgericht en een ondersteuningsfonds. Het artikel wordt afgesloten met een foto van een aantal grootheden van Gulpen.

-          Gevelsteen, mysterieus en toch vol informatie; We zijn weer iets meer te weten gekomen over deze voor Gulpen zeldzame Gevelversiering. We gingen ook te rade bij de heer J. Bartelet. Hij schreef een fantastisch boek over gevelstenen in Maastricht. De steen uit Gulpen komt ook in zijn boek voor. Hij wordt hierin op twee manieren beschreven: “17 Halve maansikkel waarin links gewend hoofd is opgenomen 71”, 17 Maansikkel, het menselijke gelaatstrekken 71”. De heer J. Bartelet geeft in dit artikel zijn visie over de herkomst van deze voor Gulpen unieke steen.

-           Plattegrond rondom de hoeve de Wijngaard; Dit artikel bevat meer informatie over de wegen rondom Gulpen. Diverse zeer oude plattegronden verduidelijken de tekst die het ontstaan van diverse wegen beschrijven. Verhalen over de hoeve de Wijngaard, de in de nabijheid gelegen burggraaf en de wegen en waterlopen komen ter sprake. Visvijvers rondom deze burggraaf, zijn ze er nog? De belangrijkheid van de verbindingsweg tussen Aken en Maastricht (1826) wordt besproken.

-          Al bijna 100 jaar voetbal in Gulpen; Iedereen in Gulpen kent FC Gulpen. Een bord bij het clublokaal geeft aan te zijn opgericht 10 maart 1940. Dat klopt ook, maar wat was er voor 1940? Gegevens en vooral foto’s uit lang vervlogen tijden maken melding van nog enkele voetbalclubs in Gulpen. Galopia heeft er een club gehete, net als onze heemkundevereniging. Exelsior was weer een andere Gulpense voetbalclub. Op verschillende locaties werd er gespeeld. Het diepe spitwerk van enkele leden bracht in dit alles meer duidelijkheid.

-          Burggraverweg, Burggraverhof, Burggravervoetpad; Straatnamen met een interessante betekenis. De burggraaf, de abschnittsmotte gelegen in het moerasgebied van de Geul even voorbij het punt waar de Geul de stroom van de Gulp in zich opneemt. De confrontaties die vooraf gingen aan de successieoorlog (erfopvolging) vonden hier plaats. De slag bij Woeringen, 5 juni 1288 was er een gevolg van. Ook een nieuwe verdeling van het land was het resultaat.

-          Korte anekdoten. De aanstelling van een nieuwe kantonnier kan toch niet veel tijd in beslag nemen, dachten wij. We moesten onze mening bijstellen toen we de notulen van B&W en van de gemeenteraad uit 1930/31 nalazen. Het periodiek wordt afgesloten met een korte anekdote over een noodweer dat Gulpen trof op 26 mei 1749. Interessant genoeg om te lezen ook al is het 262 jaar geleden.